Tăng cường xử lý vi phạm hành chính trong lĩnh vực an ninh mạng
Việt Nam đã xây dựng khung pháp lý toàn diện để xử lý vi phạm hành chính trong lĩnh vực an ninh mạng với các mức phạt tiền từ 10 triệu đến 200 triệu đồng tuỳ theo tính chất và mức độ vi phạm. Các biện pháp tăng cường xử lý vi phạm hành chính bao gồm: tăng cường kiểm tra, thanh tra; phối hợp liên ngành giữa Bộ Thông tin và Truyền thông, Bộ Công an và Bộ Nội vụ (sau sáp nhập); nâng cao năng lực kỹ thuật phát hiện vi phạm; đẩy mạnh tuyên truyền, phổ biến pháp luật.
KHUNG PHÁP LÝ VỀ XỬ LÝ VI PHẠM HÀNH CHÍNH TRONG LĨNH VỰC AN NINH MẠNG
A- Cơ sở pháp lý chung
Luật An ninh mạng năm 2018 quy định rõ tại Điều 9 về xử lý vi phạm pháp luật về an ninh mạng; “ Người nào có hành vi vi phạm quy định của Luật này thì tuỳ theo tính chất, mức độ vi phạm mà bị xử lý kỷ luật, xử lý vi phạm hành chính hoặc bị truy cứu trách nhiệm hình sự, nếu gây thiệt hại thì phải bồi thường theo quy định của pháp luật.”
Luật Xử lý vi phạm hành chính quy định khung tiền phạt từ 50.000 đồng đến 1.000.000.000 đồng đối với cá nhân và từ 100.000 đồng đến 2.000.000.000 đồng đối với tổ chức. Mức phạt cụ thể được quy định chi tiết trong các nghị định chuyên ngành.
B- Các hành vi vi phạm và mức xử phạt cụ thể
1. Vi phạm về sử dụng mạng xã hội
Điều 101 của Nghị định 15/2020/NĐ- CP quy định:
- Phạt tiền từ 10.000.000 đồng đến 20.000.000 đồng đối với hành vi lợi dụng mạng xã hội để cung cấp thông tin giả mạo, sai sự thật, xuyên tạc, vu khống, cổ suý mê tín dị đoan, thông tin bạo lực, kích động tội phạm, đánh bạc, hoặc chia sẻ bản đồ Việt Nam không thể hiện đúng chủ quyền quốc gia.
- Phạt tiền từ 20.000.000 đồng đến 30.000.000 đồng đối với hành vi tiết lộ thông tin thuộc danh mục bí mật nhà nước, bí mật đời tư
- Buộc gỡ bỏ thông tin vi phạm pháp luật
2. Vi phạm về đảm bảo an toàn cơ sở hạ tầng viễn thông
Điều 42 của Nghị định 15/2020/NĐ- CP quy định các mức phạt:
- Phạt tiền từ 20.000.000 đồng đến 30.000.000 đồng đối với hành vi không triển khai hệ thống kỹ thuật bảo đảm an toàn, an ninh thông tin
- Phạt tiền từ 30.000.000 đồng đến 50.000.000 đồng đối với hành vi không có biện pháp bảo đảm an toàn cơ sở hạ tầng viễn thông và an ninh thông tin
- Phạt tiền từ 50.000.000 đồng đến 70.000.000 đồng đối với hành vi làm hư hỏng thiết bị viễn thông hoặc xâm nhập trái phép vào mạng máy tính, mạng viễn thông
- Phạt tiền từ 70.000.000 đồng đến 100.000.000 đồng đối với hành vi phá hoại cơ sở hạ tầng kỹ thuật vô tuyến điện
- Phạt tiền từ 100.000.000 đồng đến 140.000.000 đồng đối với hành vi phá huỷ công trình viễn thông hoặc gây nhiễu, rối loạn hoạt động mạng máy tính
- Phạt tiền từ 170.000.000 đồng đến 200.000.000 đồng đối với hành vi không chấp hành quyết định huy động cơ sở hạ tầng viễn thông trong trường hợp khẩn cấp
3. Vi phạm về đảm bảo an toàn thông tin và ứng cứu sự cố
Điều 78 của Nghị định 15/2020/NĐ- CP quy định:
- Phạt tiền từ 10.000.000 đồng đến 20.000.000 đồng đối với hành vi không công bố thông tin về địa chỉ tiếp nhận sự cố
- Phạt tiền từ 20.000.000 đồng đến 30.000.000 đồng đối với hành vi không báo cáo sự cố cho Cơ quan điều phối quốc gia
- Phạt tiền từ 30.000.000 đồng đến 40.000.000 đồng đối với hành vi không thành lập đơn vị chuyên trách ứng cứu sự cố
- Phạt tiền từ 50.000.000 đồng đến 70.000.000 đồng đối với hành vi không tham gia mạng lưới ứng cứu sự cố hoặc không thực hiện yêu cầu điều phối
4. Vi phạm cề bảo đảm an toàn thông tin mạng cho hệ thống thông tin quan trọng quốc gia
Điều 89 của Nghị định 15/2020/NĐ- CP quy định:
- Phạt tiền từ 10.000.000 đồng đến 20.000.000 đồng đối với hành vi không thực hiện đánh giá rủi ro an toàn thông tin mạng
- Phạt tiền từ 20.000.000 đồng đến 30.000.000 đồng đối với hành vi không lập kế hoạch bảo vệ hệ thống thông tin quan trọng quốc gia
- Phạt tiền từ 30.000.000 đồng đến 50.000.000 đồng đối với hành vi không tham gia diễn tập quốc gia về an ninh mạng
5. Vi phạm về biện pháp giám sát an toàn, bảo vệ hệ thống thông tin
Điều 87 của Nghị định 15/2020/NĐ- CP quy định:
- Phạt tiền từ 10.000.000 đồng đến 20.000.000 đồng đối với hành vi không ban hành quy định về bảo đảm an toàn thông tin mạng
- Phạt tiền từ 20.000.000 đồng đến 30.000.000 đồng đối với hành vi không kiểm tra, giám sát việc tuân thủ quy định về bảo đảm an toàn thông tin mạng
- Phạt tiền từ 50.000.000 đồng đến 70.000.000 đồng đối với hành vi không áp dụng biện pháp quản lý hoặc biện pháp kỹ thuật để phòng chống nguy cơ, khắc phục sự cố
6. Vi phạm về kinh doanh trong lĩnh vực an toàn thông tin mạng
Điều 92 của Nghị định 15/2020/NĐ- CP quy định:
- Phạt tiền từ 20.000.000 đồng đến 30.000.000 đồng đối với hành vi không quản lý hồ sơ, tài liệu về giải pháp kỹ thuật
- Phạt tiền từ 30.000.000 đồng đến 40.000.000 đồng đối với hành vi không sửa đổi Giấy phép kinh doanh khi có thay đổi
- Phạt tiền từ 40.000.000 đồng đến 50.000.000 đồng đối với hành vi không duy trì điều kiện cấp phép
- Phạt tiền từ 50.000.000 đồng đến 60.000.000 đồng đối với hành vi kinh doanh không có giấy phép
7. Vi phạm về ngăn chặn xung đột thông tin trên mạng
Điều 90 của Nghị định 15/2020/NĐ- CP quy định:
- Phạt tiền từ 10.000.000 đồng đến 20.000.000 đồng đối với hành vi không thông báo khi phát hiện dấu hiệu xung đột thông tin
- Phạt tiền từ 20.000.000 đồng đến 30.000.000 đồng đối với hành vi không thực hiện chặn lọc thông tin theo yêu cầu
- Phạt tiền từ 30.000.000 đồng đến 40.000.000 đồng đối với hành vi không khắc phục xung đột thông tin
- Phạt tiền từ 40.000.000 đồng đến 60.000.000 đồng đối với hành vi không cung cấp kịp thời thông tin để xác định nguồn gốc gây xung đột
- Phạt tiền từ 60.000.000 đồng đến 80.000.000 đồng đối với hành vi không hợp tác xác định nguồn gốc xung đột thông tin
BIỆN PHÁP TĂNG CƯỜNG XỬ LÝ VI PHẠM HÀNH CHÍNH TRONG LĨNH VỰC AN NINH MẠNG
1. Tăng cường công tác kiểm tra, thanh tra
Theo Điều 36 của Luật An ninh mạng, Bộ Công an có trách nhiệm “Kiểm tra, thanh tra, giải quyết khiếu nại, tố cáo và xử lý vi phạm pháp luật về an ninh mạng.” Để tăng cường xử lý vi phạm, cần:
- Tăng tần suất thanh tra, kiểm tra đối với các tổ chức, doanh nghiệp sở hữu hệ thống thông tin quan trọng
- Thực hiện thanh tra đột xuất khi có dấu hiệu vi phạm
- Xây dựng kế hoạch thanh tra, kiểm tra định kỳ hàng năm
2. Phối hợp liên ngành trong xử lí vi phạm
Theo Công điện 33/CĐ- TTg, “Bộ Công an, Bộ Quốc phòng tăng cường bảo đảm an toàn thông tin mạng theo chức năng, nhiệm vụ được giao.. phối hợp Bộ Thông tin và Truyền thông tổ chức thanh tra, kiểm tra và xử lý hành vi vi phạm pháp luật về an toàn thông tin mạng”
Lưu ý: Kể tư 01/03/2025, Bộ Thông tin và Truyền thông đã sáp nhập một phần vào Bộ Văn hoá, Thể thao và Du lịch (phần báo chí) và phần còn lại vào Bộ Khoa học Công nghệ. Do đó, việc phối hợp cần được thực hiện giữa Bộ Công an với Bộ Khoa học Công nghệ
Các biện pháp phối hợp cụ thể:
- Thành lập tổ công tác liên ngành về xử lý vi phạm an ninh mạng
- Xây dựng quy chế phối hợp rõ ràng giữa các bộ ngành
- Tổ chức hop định kỳ để đánh giá tình hình và điều chỉnh biện pháp xử lý
3. Nâng cao năng lực kỹ thuật phát hiện vi phạm
Theo Điều 11 của Quyết định 1013/QĐ- BTC, các đơn vị cần “Triển khai biện pháp quản lý, kỹ thuật để phòng ngừa, phát hiệnm ngăn chặn” các vi phạm an ninh mạng. Cụ thể:
- Đầu tư trang thiết bị kỹ thuật hiện đại để phát hiện, theo dõi và xác định nguồn gốc tấn công mạng
- Xây dựng hệ thống giám sát an ninh mạng tập trung
- Áp dụng công nghệ AI và học máy để phát hiện sớm các dấu hiệu vi phạm
- Xây dựng cơ sử dữ liệu về các vi phạm an ninh mạng và đối tượng vi phạm
4. Tăng cường tuyên truyền, phổ biến pháp luật
- Tổ chức các hội thảo, tập huấn về an ninh mạng cho doanh nghiệp và người dân
- Phát hành các tài liệu hướng dẫn tuân thủ quy định an ninh mạng
- Đưa nội dung giáo dục về an ninh mạng vào chương trình học
- Tổ chức các chiến dịch truyền thông trên các phương tiện thông tin đại chúng
5. Áp dụng biện pháp xử phạt nghiêm minh
- Áp dụng mức phạt tối đa trong khung phạt đối với các vi phạm nghiêm trọng
- Công khai các trường hợp vi phạm để răn đe
- Kết hợp xử phạt hành chính với các biện pháp khắc phục hậu quả
- Theo dõi khắc phục vi phạm sau xử phạt
6. Xây dựng cơ chế báo cáo và xử lý vi phạm hiệu quả
- Thiết lập đường dây nóng tiếp nhận thông tin về vi phạm an ninh mạng
- Xây dựng quy trình xử lý vi phạm nhanh chóng, hiệu quả
- Bảo về người cung cấp thông tin về vi phạm
- Thiết lập cơ chế phản hồi cho người báo cáo vi phạm
Tăng cường xử lý vi phạm hành chính trong lĩnh vực an ninh mạng là nhiệm vụ quan trọng trong bối cảnh số hoá và chuyển đổi số hiện nay. Việt Nam đã xây dựng khung pháp lý tương đối toàn diện với các mức xử phạt nghiêm khắc. Tuy nhiên, để đảm bảo hiệu quả thực thi, cần tăng cường công tác phối hợp liên ngành, nâng cao năng lực kỹ thuật phát hiện vi phạm và đẩy mạnh tuyên truyền, phổ biến pháp luật về an ninh mạng.
Nếu Quý khách hàng cần tư vấn chi tiết về vấn đề liên quan đến xử lý vi phạm hành chính trong lĩnh vực an ninh mạng, xin hãy liên hệ Công Ty Luật Sao Sáng qua địa chỉ email: luatsaosang@gmail.com hoặc số điện thoại: 0936.65.3636.




