1. Khi nào việc sa thải được coi là hợp pháp?

Theo Điều 125 Bộ luật Lao động 2019, hình thức kỷ luật sa thải chỉ được áp dụng trong một số trường hợp nghiêm trọng như trộm cắp, tham ô, tiết lộ bí mật kinh doanh, gây thiệt hại nghiêm trọng tài sản của doanh nghiệp hoặc tái phạm kỷ luật khi đang trong thời gian chưa xóa kỷ luật.

Ngoài căn cứ, doanh nghiệp còn phải tuân thủ đúng trình tự, thủ tục xử lý kỷ luật lao động theo Điều 122 Bộ luật Lao động 2019. Chỉ cần sai một bước về thủ tục, quyết định sa thải cũng có thể bị xem là trái pháp luật.

2. Sa thải trái pháp luật bị xử lý thế nào?

Theo Điều 41 Bộ luật Lao động 2019, khi sa thải trái pháp luật, doanh nghiệp phải nhận người lao động trở lại làm việc, trả đủ tiền lương, đóng đầy đủ bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế, bảo hiểm thất nghiệp cho thời gian người lao động không được làm việc, đồng thời bồi thường ít nhất 02 tháng tiền lương theo hợp đồng lao động.

Trường hợp người lao động không muốn quay lại làm việc, doanh nghiệp vẫn phải bồi thường và thanh toán trợ cấp thôi việc theo quy định.

3. Doanh nghiệp có phải truy đóng bảo hiểm không?

Theo Luật Bảo hiểm xã hội 2014, người sử dụng lao động có nghĩa vụ đóng bảo hiểm xã hội bắt buộc cho người lao động trong suốt thời gian có quan hệ lao động hợp pháp.

Khi việc sa thải bị xác định là trái pháp luật, khoảng thời gian người lao động bị buộc nghỉ việc được coi là thời gian làm việc thực tế, do đó doanh nghiệp phải truy đóng đầy đủ bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế, bảo hiểm thất nghiệp cho toàn bộ thời gian này.

4. Không đóng hoặc trốn đóng bảo hiểm bị xử lý ra sao?

Theo Điều 216 Bộ luật Hình sự 2015, hành vi trốn đóng bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế, bảo hiểm thất nghiệp cho người lao động có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự nếu đủ yếu tố cấu thành tội phạm. Mức hình phạt cao nhất có thể lên đến 07 năm tù đối với cá nhân và phạt tiền lớn đối với pháp nhân thương mại.

Đây là chế tài rất nghiêm khắc nhằm bảo vệ quyền lợi lâu dài của người lao động.

5. Người lao động cần làm gì khi bị sa thải trái luật?

Người lao động cần thu thập các chứng cứ như hợp đồng lao động, bảng lương, thông báo sa thải, email, tin nhắn liên quan. Sau đó có thể gửi đơn yêu cầu hòa giải viên lao động, khiếu nại đến cơ quan quản lý lao động hoặc khởi kiện ra Tòa án lao động để bảo vệ quyền lợi hợp pháp.

Thời hiệu khởi kiện tranh chấp lao động cá nhân là 01 năm kể từ ngày quyền và lợi ích hợp pháp bị xâm phạm.

Sa thải người lao động không đúng quy định không chỉ xâm phạm quyền lợi của người lao động mà còn khiến doanh nghiệp phải gánh chịu hậu quả pháp lý nặng nề, từ bồi thường tiền lương đến truy đóng bảo hiểm, thậm chí bị xử lý hình sự. Việc hiểu đúng quy định pháp luật lao động và bảo hiểm là yếu tố then chốt giúp cả người lao động và doanh nghiệp tránh những rủi ro pháp lý không đáng có.

Trên đây là toàn bộ tư vấn của chúng tôi, hy vọng rằng, những ý kiến tư vấn này, sẽ giúp làm sáng tỏ vấn đề mà Quý vị đang quan tâm. Để có thể làm rõ hơn và chi tiết từng vấn đề nêu trên cũng như các vấn đề pháp lý mà Quý vị đang cần tham khảo thêm ý kiến chuyên môn. Xin vui lòng liên hệ ngay cho chúng tôi theo địa chỉ email: luatsaosang@gmail.com hoặc qua Tổng đài tư vấn: 0936.65.3636 để nhận được sự tư vấn, giải đáp và hỗ trợ từ Luật Sao Sáng. Trân trọng cảm ơn!